2020 Yılı, pandemi etkisiyle küresel durgunluğa ve küresel ticarette eşi görülmemiş daralmaya yol açtı. Pandemi ekonomilerin büyüme rakamlarını olumsuz etkiledi; eşzamanlı arz ve talep şoku hem ülkelerin ihracat potansiyelini hem de ithalat taleplerini etkilerken, dünya mal ticaretinde 6.382 milyar ABD doları veya% -13.5’e düşüş beklentisi konuşuluyor. Özellikle 2020’nin ilk üç çeyreğini hesaba katarsak, tüm üst düzey ekonomiler ihracatta yıllık düşüşler yaşadı.
Ancak ülkelerin büyüme sorunları ve taşımacılık üzerinden ticaret hacimlerinde pandemi öncesinden de gelen bir yavaşlama söz konusu.
Örneğin 2017 yılında yüzde 4,7 büyüyen dünya ticaret hacmi 2018 yılında yüzde 3,3’lük büyüme performansıyla belirgin bir yavaşlama gösterdi. 2019 yılında küresel ticaret hacmindeki gerileme devam etti. Nitekim küresel ticaret açısından öncü gösterge niteliğindeki BalticDry kuru yük endeksi devamlı geriliyor. (Baltık Kuru Yük Endeksi kömür, demir cevheri, tahıllar ve daha birçok ürününün nakliye rotasını dikkate alarak tutulan bir grafiktir.)
Ancak 2020 Yılı pandeminin ilk 2 çeyrekteki olumsuz etkisinin yılın son aylarında biraz hafiflediği görülüyor; nitekim dünya ticaret hacmi Kasım 2020’de bir önceki aya göre % 2,1 arttı. Öte yandan Aralık 2020’de emtiaların çoğu için pozitif net değişiklikleri gösteren IHS Denizde Emtia (CAS) istatistiklerine bu yansıdı.
Dünya ticaret gelişimini izleyen bazı uzmanlara göre Covid kısıtlamaları hafifledikçe mal ticareti hacimlerinde 2021’de yaklaşık % 5’lik bir büyüme ile 2022’nin başlarında pandemi öncesi seviyelere ulaşacağı tahmin ediliyor.
Fakat 2020 son çeyreğinde ilk on ekonominin tümünün ihracatında bir iyileşme sağlansa da ihracat değerindeki artış üzerinden değerlendirmelerde Çin yine öne çıktı; geri kalan ekonomiler, örneğin Güney Kore, AB, Rusya geri kaldı.
Tahminler aşı bulunursa dünya ekonomisinin beklenenden daha çabuk toparlanacağı yönünde
Pandemi süreci ve emtia ticaretinde dünya ticaret ve üretimin gelişmesinde de önemli bölgesel farklılıklar var. Örneğin küresel bakış açısından en kötü etkilenen bölgeler Amerika, Avrupa ve Güneydoğu Asya oldu.
Öncelikle pandemi krizi Avrupa’da özellikle güçlü hissedildi, ticaret % 7’den fazla ve sanayi üretimi % 12’den fazla düştü.
Fakat şu unutulmasın ki dünya ticaretinde düşüş zaten önceki yılda da söz konusuydu; Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) “2019 Dünya Ticaret İstatistikleri İncelemesi” raporuna göre geçen yıl dış ticaretin büyüme hızının azalmasında, dünya ihracatında yüzde 37 paya sahip Avrupa ve yüzde 35 paya sahip Asya’daki ihracat düşüşü etkili oldu.
2021 Yılı için öngörüler aşı bulunursa dünya ekonomisinin beklenenden daha çabuk toparlanacağı yönünde. Buna göre 2021 yılının özellikle ikinci çeyreğinde küresel iyileşme bekleniyor. Ancak küresel taşıma kapasitesindeki Covid ile ilgili bazı aksaklıkların çözülmesi gerekiyor; ayrıca ekonomilerin iyileşmesi biraz da talep yönünün artmasına bağlı.
Nitekim Dünya Ticaret Örgütü (WTO) 2020 sonbahar raporunda, dünya emtia ticareti hacminde% 9,2’lik bir düşüş ve ardından 2021’de% 7,2’lik bir artış öngörüyor.
Bu tahmin, ticaret hacmi büyümesinin, kriz öncesi eğilimin altında kalması demek!