Haber-İnceleme: Osman Özbaş
Küresel ekonominin öncü göstergelerinden Baltık Kuru Yük Endeksi’nde (Baltic Dry Index-BDI-(Baltık Kuru Yük Endeksi kömür, demir cevheri, tahıllar ve daha birçok ürününün nakliye rotasını dikkate alarak tutulan bir grafiktir.) tarihi bir hareket yaşanıyor. BDI, 10 yıldan uzun süredir ilk kez ocak ayında hızlı yükselişe geçti, olumlu göstergeler artı.
Geçen yıl koronavirüs etksinin ekonomilerin büyümesini olumsuz etkilediği bir dönemde dünya dış ticaret hacmi de düştü. Ancak bu düşüş eğilimi 2018-2019 yıllarında da yavaşlama gösteriyordu. 2017 yılında yüzde 4,7 büyüyen dünya ticaret hacmi 2018 yılında yüzde 3,3’lük büyüme performansıyla belirgin bir yavaşlama gösterdi. 2019-2020 yılında küresel ticaret hacmindeki yavaşlama devam etti.
Bu yıl ise daha ilk aylarında Baltık Kuru Yük Endeksi’nde toparlanma hızlı bir şekilde kendini gösterdi. Küresel ekonomiye dair olumlu sinyaller veren Baltık Kuru Yük Endeksi, 2020-16 Ekim’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Bu rakamlar endeksin yaklaşık 10 yıldır ilk kez ocak ayında yükselişe geçtiğini gösteriyor.
Bundan önceki yıllarda BDI, aralık ortasından şubat ortasına kadar hep düşüş eğiliminde oldu ya da çok az artış yaşandı. Noel tatilini de kapsayan bu dönem, sektörde ‘ölü sezon’ olarak değerlendiriliyordu.
Bu yılın başındaki Küresel ekonominin öncü göstergelerindeki olumlu işaretlerin özellikle koronavirüs aşısına dair gelişmelerin etkilediği biliniyor. Bununla beraber pandemide kısıtlanan lojistik nedeniyle stokların azalmasının yerini, bu yıl kapasite arttırımına dönüşmesinin de payı var.
Son yıllarda küresel ticaret düşüyordu
2021 öncesinin son yıllarında dünya ticareti yavaşladı. Yani 2020 pandemiden önce de küresel dış ticarette bazı yavaşlamalar oldu. 2019′ da küresel ticaret açısından dünyanın gözü ABD ve Çin arasındaki ticaret görüşmelerindeydi. Aynı dönemde Küresel ticaretteki korumacı tedbirler ve İngiltere’nin AB’den çıkışı (Brexit) kaynaklı belirsizliklerden dolayı ekonomik aktivite yavaşladı. Bu yavaşlama taşımacılık ve lojistik sektörüne yansıdı. Ancak kriz Avrupa’da özellikle güçlü hissedildi, ticaret % 7’den fazla ve sanayi üretimi % 12’den fazla düştü. Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) “2019 Dünya Ticaret İstatistikleri İncelemesi” raporuna göre geçen yıl dış ticaretin büyüme hızının azalmasında, dünya ihracatında yüzde 37 paya sahip Avrupa ve yüzde 35 paya sahip Asya’daki ihracat düşüşü etkili oldu.