Çalışmalarıyla sadece devletin değil halkın da büyük takdirini kazanan SGK, GSS Tescil ve Prim Dairesi Başkanı Uğur Ünalan, gazeteci Hasret Dilek’le Manisa Öğretmenevinde kahvaltıda buluştu.
GSS Tescil ve Prim Daire Başkanı Uğur Ünalan, Sosyal Güvenlik Uzmanları ile İzmir, Aydın ve Muğla İl Müdürlüklerinde görevli personellere “GSS Güncel Uygulama ve Düzenlemeleri” hakkında bilgilendirmede bulunduklarını söyledi.
Ünalan, Hasret Dilek Delier’e Kurumun Manisa il müdürlüğünü ziyaret ettiklerini, ziyaretin genel sağlık sigortası alanındaki güncel değişiklikleri ve yeni çalışmaları paylaştıklarını ve ilçelerde de bilgilendirmeler için eğitimlere devam edeceklerini de aktardı.
Hasret Dilek Delier’in, 1 Ocak’tan itibaren “Prim borcu nedeniyle sağlık hizmeti alamayanların durumu ne olacak?” diye kafalarda sorular vardı. Bu konuyla ilgili bir karar alındı. Detayını açıklar mısınız? sorusuna Ünalan, şu ifadelere yer verdi:
Prim borcu olan Bağ-Kur sigortalıları ve zorunlu GSS’liler ile bakmakla yükümlü oldukları kişilere yıl sonuna kadar sağlık hizmeti alabilecekler..
– ”5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun’unun 4/b maddesi kapsamında sigortalı olan Bağ-Kur sigortalıları ve 60/g maddesi kapsamında zorunlu genel sağlık sigortalısı (GSS’li) olanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için 60 günden fazla prim borcu olmaması gerekiyor. 2019 Mart ayında Cumhurbaşkanı kararnamesi ile prim borcu olan Bağ-Kur ve zorunlu GSS’liler ile bakmakla yükümlü oldukları kişilere yıl sonuna kadar sağlık hizmetlerinden yararlanma imkanı sağlanmış, sürenin bitimi ile 1 Ocak’tan itibaren ‘Prim borcu nedeniyle sağlık hizmeti alamayanların durumu ne olacak?’ diye kafalarda sorular vardı.
Ancak Bağ-Kur ve zorunlu GSS’liler ile bakmakla yükümlü oldukları kişilere yıl sonuna kadar sağlık hizmetlerinden yararlanmalarına ilişkin düzenleme, kamu kurum ve kuruluşlarının ürettikleri mal ve hizmetlerden ücretsiz veya indirimli olarak faydalanacakların tespitine ilişkin 2002/3654 sayılı Bakanlar Kurulu kararına, 8 Ocak 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2040 sayılı Cumhurbaşkanı kararnamesiyle 1 Ocak 2020 tarihinden geçerli olmak üzere yapılan düzenlemeye göre; Bağ-Kur ile zorunlu genel sağlık sigortalısı olup, 60 günden fazla prim borcu olduğundan dolayı sağlık hizmeti alamayanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler, 31 Aralık 2020 tarihine kadar Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık tesisleri ile devlet üniversitelerinin sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde, üniversite hastanelerinde sunulan sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler” dedi.
Sosyal güvenlik reformu ile ilgili neler söyleceksiniz?
– Bilindiği üzere ülkemizde yıllardır söylenen ancak bir türlü hayata geçirilememiş olan sosyal güvenlik reformu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesi ile gerçekleştirilmiştir. Sosyal güvenlikte norm ve standart birliğini sağlayarak, sistemi disiplin altına almayı amaçlayan bu reformun ilk aşaması olarak birbirinden farklı şekilde sigortalılık hizmeti sunan Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve SSK kaldırılarak; bu üç kurumun sunduğu hizmetleri tek başına sunacak bir yapı oluşturulmuştur. Gerçekleştirilen bu reform ile mevcut sosyal güvenlik kurumlarındaki verimsiz hantal yapının yerine, daha hızlı, standartları sağlanmış, kaliteli hizmet sunan bir sosyal güvenlik sistemi oluşturulmuştur.
Bu reformların en önemli ayaklarından biri ise şüphesiz 5510 sayılı Kanunda düzenlenmiş olan genel sağlık sigortasıdır. Genel sağlık sigortası sisteminin kapsadığı toplum kesimlerinin büyük ölçüde genişletilmiş olması da bu sistemin önem arz ettiği konulardan biridir. Bunu kısaca açıklamak gerekirse; sağlık sigortası sisteminin dışında kimsenin kalmaması sağlanmaya çalışılmıştır. Eskiden sadece zorunlu sigortaya tabi vatandaşlarımızın ödedikleri hastalık sigortası primleri ile yararlandıkları sağlık hizmetlerinden, artık genel sağlık sigortası primi ile işsiz bir kimse de olsa yararlanmaya devam edebilmektedir.
Buna göre ülkemizde 01 Ocak 2012 tarihinden itibaren çalışmayan, kendisine herhangi bir aylık veya gelir bağlanmamış olan, herhangi bir kapsamda sosyal güvencesi olmayan vatandaşlarımız ile anne babası ya da eşi üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanamayan vatandaşlarımız zorunlu olarak genel sağlık sigortası kapsamında tescil edilmektedir. Bu kişiler yaptıracakları gelir testi sonucunda çıkan gelir düzeylerine göre genel sağlık sigortası primlerini ödemeleri veya devlet tarafından karşılanması ile sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir.
Devletimizin kararlılıkla yürüttüğü genel sağlık sigortası sisteminin etkili, verimli ve sürdürülebilir bir sistem olarak yürütülebilmesi amacıyla Hükûmet eylem planları doğrultusunda genel sağlık sigortası alanında birçok yenilik hayata geçirilmiş oldu. Tabiri caizse 2016 yılından günümüze kadar gelen süreç genel sağlık sigortası sistemini revize yılları oldu. Bu sayede gerek sistemin işleyişini kolaylaştırma gerekse vatandaşlarımızın devlet güvencesi altında sağlık hizmetlerine erişimi noktasında birçok yeniliği hayata geçirmiş olduk.
Peki bu kapsamda; 2014 yılı itibariyle 6552; 2016 yılı itibariyle 6736 sayılı Kanunlar ile Kurumunuza borcu bulunan kişilerin bu borçları ödeyebilmeleri için ne gibi kolaylıklar getirildi?
– 6663 sayılı Kanun ile gençlerimize birtakım yeni haklar verilerek mağdur olmalarının önüne geçilmiş; liseden mezun olanlar 20 yaşını, üniversiteden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek şartıyla mezun oldukları tarihten itibaren iki yıl süreyle, prim borçlarına bakılmaksızın bakmakla yükümlü olunan veya hak sahibi kişi sayılmak suretiyle sağlık hizmetinden faydalandırılmaya başlanmıştır. Aynı Kanun ile anne ve babası üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında olmayan gençlere de bu iki yıllık sürede primleri devlet tarafından ödenerek sağlık hizmetlerinden faydalanma imkanı getirilmiştir.
İki yıllık ücretsiz sağlık yardımının yanı sıra; çıkarılan 6704 sayılı Kanun ile 25/4/2016 tarihine kadar 25 yaşına kadar olan gençlerin genel sağlık sigortası prim borçları silinmiştir. Bu kapsamda 5.5 milyon kişinin 4.7 Milyar TL borcu silinmiş bu sayede gençlerimiz genel sağlık sigortası prim borcu yükünden kurtulmuş olmuştur.
15 Temmuz’da yaşanan hain darbe girişimi sonucunda şehit olan yahut gazi unvanı alan 663 vatandaşımızın da genel sağlık sigortası kapsamında tahakkuk eden 1.2 Milyon TL prim borcu da silinmiş oldu.
Part time çalışan sigortalılar için neler değişti?
– Çıkarılan 6745 sayılı Kanun ile daha önce sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olan ve part time çalışan sigortalılarımız 30 günden az kalan GSS sürelerini kendi cebinden ödemekte iken yapılan son değişiklik ile de bu kapsamdaki sigortalılarımızın kalan sürelerini kendi cebinden ödeme yükümlülüğünü kaldırmış olduk.
Yine daha önce kapsam dışında yer alan er, erbaş, askeri okul öğrencileri ve misafir askeri personelimizi 1 Mart 2017 tarihi itibariyle genel sağlık sigortası kapsamına aldık. Yaklaşık 300 bin kadar askerimiz artık SGK çatısı altında sağlık hizmetine erişebilir hale geldi ve bu sayede nüfusumuzun %99,5’i sağlık güvencesine kavuşmuş oldu.
Genel sağlık sigortası alanındaki yenilikler nelerdir?
– Genel sağlık sigortası alanında devrim niteliği taşıyan en büyük yeniliğimiz 1 Nisan 2017 tarihinde yürürlüğe giren tekli prim sistemiz oldu. Yaklaşık 6.3 Milyon borçlumuzu ilgilendiren ve 6824 sayılı Torba Kanun ile yürürlüğe giren bu düzenleme ile daha önce 3 basamaklı olan sistemimiz tek basamağa düşürülmüş oldu. Kısaca açıklamak gerekirse herhangi bir sosyal güvencesi olmayan vatandaşlarımız daha önce gelir durumlarına göre 118, 353, 706 TL prim ödemek durumunda iken artık yeni yasayla sadece 88,29 TL prim ödeyerek tıpkı bir eski adıyla SSK’lı yeni adıyla 4/a sigortalımız gibi tüm devlet, üniversite ve özel hastanelerden faydalanma imkanına kavuşmuş oldu.
Şunu da özellikle ifade etmek isterim. Bu kapsamdaki sigortalılarımız eğer ki 88,29 TL’yi de ödeyemeyecek durumda iseler aile içindeki kişi başına düşen gelirlerinin Sn. Bakanımız Zehra Zümrüt SELÇUK tarafından 2020 yılı için 2943 TL olarak açıklanan brüt asgari ücretin üçte birinin (2020 için 981 TL) altında olduğunu düşünüyorlar ise Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek bu durumu tespit etmeleri halinde genel sağlık sigortası primleri devlet tarafından karşılanacaktır.
Genel sağlık sigortasına ilişkin son müjdeyi verir misiniz?
– Genel sağlık sigortasına ilişkin son müjde ise Sn Cumhurbaşkanımız tarafından alınan kararla gündeme gelmiştir. Buna göre borcu olması nedeniyle sağlık hizmeti alamayan genel sağlık sigortalılarımızı ve Bağ Kur’lularımız devlet ve devlet üniversite hastanelerinden 2020 yılı sonuna kadar herhangi bir ücret ödemeksizin sağlık hizmeti alabilecekler.
Gerçekleştirilen sistem, ülkemizde çok önemli bir sorun olan sağlık sistemimizin işleyişinin düzeltilmesi ve insanımızın maruz kaldığı farklı uygulamaların ortadan kaldırılmasına dönük olması nedeniyle gerçekten de bir reform niteliğindedir. Geçmişte hastane kapılarından çevrilen vatandaşlarımız, sağlık güvencesi olmadığı için tedavi olamadan hayatını kaybeden çocuklarımızı hatırladığımızda, sistemin ne kadar hayati öneme sahip olduğu anlaşılmaktadır. Sonuç olarak ana hatlarıyla açıklamaya çalıştığım bütün bu hak ve yenilikler vatandaşların yaşam kalitesini artıracak reformların bir parçasıdır.
Son olarak vermek istediğiniz mesaj var mı?
– Sağlıklı bir toplumun oluşturulması ve insanca yaşamanın sağlanması adına getirilen bu hakların tüm topluma hayırlı olmasını diliyor teşekkür ediyorum.
Ben de kendim ve gazetemiz adına size teşekkür ediyorum başkanım.