Gelecekte perakende satışın yerini almaya aday olan e-ticaret her yıl yüzde 30 büyüyen bir sektör. E-ticaret dünyada son 3 yılda yüzde 73 artış göstererek geçen yıl 3,5 trilyon dolarlık hacme ulaştı. E-Ticaretin nihai tüketiciye ulaşma avantajlarından en önemlisi global bir satış ağının olması; 2021’de global e-ticaret pazarının 5 trilyon dolar, 2022’de 6,54 trilyon ABD dolarına çıkması bekleniyor.
Ancak burada ‘yatay e-ticaret’ ‘dikey e-ticaret’ farkına dikkat etmek gerekiyor.
Yatay Dikey e-ticaret nedir?
Yatay e-ticarette, farklı kategorilere ait ürünler tek bir e-ticaret sitesi üzerinden satışa sunuluyor. Örneğin Çin ‘in en büyük e-ticaret platformlarından Alibaba Group’a ait Tmall Global; ABD’de, Jeff Bozas’ ın Amazon, eBay gibi e-ticaret devleri, yatay e-ticaret anlayışını benimseyerek birçok kategoride ürün satıyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nin önde gelen perakende e-ticaret şirketlerinin pazar payı:
| Share of retail e-commerce sales | |
| Amazon | 38.7% |
| Walmart | 5.3% |
| eBay | 4.7% |
| Apple | 3.7% |
Dikey e-ticarette ise e-ticaret siteleri sadece bir ürün veya hizmet satışı yapıyor. Örneğin sadece şapka, kırtasiye ürünleri,bisiklet veya ayakkabı satışının yapıldığı e-ticaret siteleri, dikey e-ticaret firmaları olarak adlandırılıyor.
Dünya çapında önde gelen dikey e-ticaret şirketleri:
| Market cap in million U.S. dollars | |
| Wayfair (United States) | 27,760 |
| Ocado (United Kingdom) | 26,166 |
| HelloFresh (Germany) | 9,697 |
| Stamps (United States) | 4,235 |
E-ticaret her yıl yüzde 30 büyüyen bir sektör.
Çevrimiçi alışveriş, dünya çapında en popüler online etkinliklerden biri oldu; Pandemiyle birlikte yükselen sektörler arasında market alışverişi, evde eğlence, ev aletleri, alkollü ürünler, yemek siparişi, tüketici elektroniği, evcil hayvan hizmetleri harcamalarının artacağı öngörülüyor.
Konuyla ilgili olarak Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansının (UNCTAD) öncülüğünde, “Kovid-19 ve E-ticaret” başlığıyla uluslararası bir anket düzenlendi.
Gelişmekte olan ve gelişmiş 9 ülkenin yer aldığı ankete Türkiye, Brezilya, Çin, Almanya, İtalya, Rusya, Güney Afrika Cumhuriyeti ve İsviçre gibi ülkelerden 3 bin 700 tüketici katıldı.
Anket sonuçlarını değerlendiren UNCTAD Genel Sekreteri Mukhisa Kituyi, “Kovid-19 salgını daha dijital bir dünyaya geçişi hızlandırdı. Dünya ekonomisi toparlanmaya başladığında (alışveriş kültüründe) şimdi yaptığımız değişikliklerin kalıcı etkileri olacak.” ifadelerini kullandı.
En çok Çin ve Türkiye’de
Ankete göre, online alışverişlerde salgın öncesine göre çoğu ürün kategorisinde yüzde 6-10 artış gözlendi.
Salgın sırasında internet üzerinden yapılan alışverişlerdeki artışlar ülkeden ülkeye farklılık gösteriyor. En fazla artış Çin ve Türkiye’de gerçekleşirken, an az artış ise daha fazla insanın e-ticaretle uğraştığı İsviçre ve Almanya’da görüldü.
Anket, yüksek öğrenim görmüş kişilerin ve kadınların diğer gruplara göre daha fazla online alışverişe yöneldiğini ortaya koydu.
25-44 yaş grubundakiler ise gençlere kıyasla online alışverişlere daha fazla ilgi gösterdi.
Tüketiciler internette temel ürünlere odaklanacak
Anket sonuçları, online alışveriş kültüründeki değişikliklerin Kovid-19 salgınından sonra da devam edeceğine işaret ediyor.
Başta Türkiye ve Çin’den olmak üzere katılımcıların çoğu, online alışverişe devam edeceklerini ve gelecekte temel ürünlere odaklanacaklarını bildirdi.