Dijitalleşmiş ticaret olarak adlandırılan e-ticaret, işletmelerin sınırlarını aşarak global ölçüde faaliyette bulunabilmesine, tüketiciler için ise evden çıkmalarına gerek kalmadan dünyanın herhangi bir yerinden alışveriş yapabilmelerine olanak sağlayan bir ticari faaliyet türü. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de e-ticaret yıllar içinde istikrarlı bir şekilde büyümekte. İşlem adedi açısından bakıldığında e-ticaret %22,25 artarak 5,87 milyar adede ulaştı.
E-Ticaret.gov.tr bilgi ekranından alınan rakamlara göre ülkemizde e-ticaret hacmi 2023 yılında bir önceki yıla göre %115,15 artarak 1,85 trilyon TL’ye (77,89 milyar ABD doları) ve işlem sayısı ise %22,25 artarak 5,87 milyar adede ulaştı.
Bununla beraber e-ticaret hacminin 2019-2023 yılları arasında bileşik büyüme oranı %92,17 olarak gerçekleşmiştir. Buna karşılık 2024 yılında e-ticaret hacminin 3,39 trilyon TL (82,39 milyar ABD doları), işlem sayısının ise 6,67 milyar adet olacağı öngörülmektedir.
Rakamlar Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de e-ticaretin yıllar içinde istikrarlı bir şekilde büyüdüğünü gösteriyor.
Nitekim 2019 ve 2023 yılları arasında genel e-ticaret ve perakende e-ticaret işlem sayılarının yıllık bileşik büyüme oranı her ikisinde yaklaşık %45 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde (2019 ve 2023) elektronik ticaret hacmi de ABD doları bazında istikrarlı şekilde artış gösterip yıllık bileşik büyüme oranı %34,30 ‘e ulaştı.
Bu dönemde e-ticaretin GSMH (Gaysi Safi Milli Hasıla) içindeki payı da yükseldi; Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 yılı 26 trilyon 276 milyar 307 milyon TL olarak açıklanan gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payı (e-GSYH) bir önceki yıla göre %33,3 oranında artarak %6,8 olarak gerçekleşti. Bu orana ilişkin 2019 yılından günümüze kadar olan 2019-2023 yılları arasında yıllık bileşik büyüme oranı ise %25,97 oldu.
E-ticaret hacminin genel ticaret hacmine oranı 2019 yılında %10,1 olarak gerçekleşirken bu oran yıllar içinde özellikle Covid-19’un da etkisiyle ciddi bir gelişim kaydederek artış gösterdi ve 2023 yılında %20,3 oldu.
Bu yıllar içinde geleneksel ticaret e-satışa evrilirken ay aylarında nispeten azalan perakende ticarete oranı 2019 yılında %8,3 düzeyindeyken her yıl yükselip 2023 yılında %18,3 düzeyine ulaştı. E-ticaret hacminin 2019-2023 yılları arasında bileşik büyüme oranı ise %92,17 olarak gerçekleşti.
Dünyada Covid-19 Etkisi
Dünyada da Covid-19’ un etkisiyle e ticaret hacmi sıçrama yaptı. Özellikle 2020 yılında dünyada internet kullanan her beş kişiden dördünün e-ticareti deneyimlediği vurgulanıyor.