Amin Maalouf “her insanın gitmeye hakkı vardır, onu kalmak için ikna etmesi gereken ülkesidir” der Doğu’dan Uzakta romanında…
Ancak 2023 tarihli Habitat Derneği ve Infakto Araştırma tarafından yapılan Türkiye’de Gençlerin İyi Olma Hali Araştırmasına göre gençlerin yüzde 43,3’ü yurtdışında yaşamak istiyor. Bu araştırmanın üniversite mezunları beyin göçüne yansıyan istatistikleri de TÜİK tarafından yayınlandı. Buna göre 2008-2017 yılları arasında üniversiteden mezun olan her 5 moleküler biyoloji ve genetik uzmanından biri ve her 10 işletme, elektronik ve matematik mühendisinden biri yurtdışında…
Bu verilerde mezun olunan bölüm, cinsiyet ve ülkelere göre beyin göçü oranı var ama toplamda nasıl bir seyir var, kaç kişi göç ediyor bunu göremiyoruz.
Bu nedenle önce İstanbul Planlama Ajansı tarafından hazırlanan yurt dışına göç eden Türk vatandaşlarının grafiğine bakalım:
Yandaki grafik ve alt detay bilgileri esas alınarak 2019 – 2023 yılları arasında 697 bin 194 Türk vatandaşı yabancı bir ülkeye göç etti.
2023 yılında Türkiye’den göç eden 291 bin 377 vatandaşımızın yüzde 42,9’unu 20 – 34 yaş grubundaki gençler oluşturdu. (Kaynak Dr. Buğra Gökce’ nin X sayfasından alınmıştır.)
Üstelik bu rakamlarda lise seviyesine kadar inen genç göçlerin sayısı da belli değil.
Üniversite Eğitimli Gençlerin Beyin Göçü
TÜİK istatistiklerine göre Türkiye’de lisans mezunlarının (açık ve uzaktan eğitim hariç) beyin göçü oranı 2015’te yüzde 1,6 iken, 2023’te yüzde 2’ye çıktı. Beyin göçü oranı kadınlarda yüzde 1,6, erkeklerde yüzde 2,4 oldu. Beyin göçünde moleküler biyoloji ve genetik bölümleri üst sırada yer aldı.
Mezunların beyin göçü oranları incelendiğinde, en yüksek beyin göçü oranına sahip lisans programları sırasıyla, moleküler biyoloji ve genetik (%17,9), biyomühendislik (%10,2), işletme mühendisliği (%9,8), elektronik mühendisliği (%9,1), matematik mühendisliği (%8,9) ve bilgisayar mühendisliği (%8,4) oldu.
En yüksek beyin göçü oranına sahip bölüm moleküler biyoloji ve genetik oldu
Mezunların en çok göç ettiği ülke Amerika Birleşik Devletleri (ABD) oldu
Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’ya göç eden mezunlar içinde en büyük paya sahip lisans programı işletme olurken, Almanya, Birleşik Krallık ve Hollanda’yı en fazla tercih eden mezunlar bilgisayar mühendisliği bölümünden oldu.
Bir lisans programını tamamlayanların göç etmek için tercih ettikleri ilk beş ülke sırasıyla Amerika Birleşik Devletleri (%21,4), Almanya (%17,5), Birleşik (%11,2), Hollanda (%6,9) ve Kanada (%4,9) oldu.
