Manisa bir zamanlar Evliya Çelebi’ nin, İbn Batuta’ nın bağların, bahçelerin, akarsuların, dağlarının güzelliklerini anlattığı bereketli toprakları simgeleyen bir bölgeydi.
Şimdi bu topraklar su sıkıntısı çekiyor. Hatta lağım altyapısının bile kurak geçen mevsimden etkilendiği ve zaman zaman koku yaydığı gelen şikayetler arasında; üstelik çiftçilerin kanaletlerden akan suya ilişkin sıkıntılar yaşadığı, şehrin bereketli havzalarında su seviyesinin iyice düştüğü dönemin endişelerini yaşıyor.
Yaklaşık 10 yıl önce ortalama 70 metre derinlikten çıkartılan artezyen pompası suları günümüzde 300-400 metrelere kadar indi. Organize Sanayide ise tam rakamlar bilinmemekle birlikte 250 metreden su çekildiğine ve boru ağızlarının genişletildi iddialarına yer veriyorlar. ”Artezyenlere sayaç takılı ama çok ucuz paraya çekiliyor. Organize bölgesinde yer altı suyu çekildi, kalmadı. ‘ deniliyor.
formathaber’e konuşan bazı çiftçiler, şehrin su kaynaklarının olumsuz etkilediği vahşi kullanımlar arasında sanayi bölgelerinden çekilen su kaynaklarının da havza kuraklığında etkili olduğunu ifade ettiler.
‘Göksu deresinden Çiğli’ ye, Gürle’den Bornova’ ya su veriliyor.. Şimdi kanaletlerden akan suyla darı sulanıyor, bu slaşları hayvan bile yemiyor.’
Şehrin tarımsal can damarı sayılacak Gediz Ovası’ na ilişkin çiftçilerin söyledikleri şu:
”Neyse ki Gediz’in altındaki topraklarda henüz seksen metrede su var; o da çekilirse zaten bittik!’
Kirlilik de önemli bir sorun
Bölgede su kaynaklarının azalması yanında kirlilik de önemli bir sorun.
Bölgede sanayi tesislerinin atıkları yanında, ayrıca özellikle zirai ilaç ambalaj atıklarının yakılması veya gelişigüzel doğaya terk edilmesi önemli ölçüde toprak, su ve hava kirliliğine neden oluyor; ayrıca beslenme zinciri yoluyla canlılarda toplu ölümlere yol açıyor, toplum sağlığını tehdit edebiliyor.
‘Su Dağıtım Sistemlerinde %40 civarında kayıp kaçak oranı var’
Bölgede su kullanımında tarımda vahşi sulamanın azaltılması yanında su yoğun sanayiye son verilmesi önemli bir konu olduğunu söyleyen uzmanlar, atık suların temizlenmesi tekrar vurgu yapıyor. Özellikle tarım ilaçlarında pestisit kutularının geri dönüşümünün düzenlenmesi önemine işaret ediyorlar.
Bölgede bulunan geri dönüşüm tesisleri için ihtisas organize sanayi bölgesi kurulması ve vahşi katı atık depolama alanları hızlı bir şekilde düzenli depolamalar alanlarına dönüştürülmesine dikkat çekiyorlar.
Manisa bir zamanlar suyu yeşilliğiyle övülen, gezi hatıratlarında yer alan bir şehir.
Acil Tedbir Şart
Gediz ve bölgenin durumu kuraklık sinyallerini aştı, acil durum tedbirlerinin alınmasını gerektiriyor. Uzmanlar bu konuda en kısa sürede izinsiz ve ruhsatsız kuyuların denetim altına alınmasını savunuyor.
‘Ruhsatlı kuyulara kullanım miktarını belirten saatler takılması zorunlu olmalı.
Şehirlerin yakınlarında içme ve kullanma suyu göletleri oluşturulmalı, yeraltı suları acil ve olağanüstü durumlar için yedek olarak düşünülmeli.
Salma sulama ile sulama yapılan Avşar ve Demirköprü barajı suları en kısa sürede kapalı sisteme alınarak damlama ve modern akıllı sulama teknikleri ile sulama yöntemleri hayata geçirilmelidir.’