Türkiye ve Küba, -Aracısız- Direkt Ticari İlişki İçinde Olmalı!

Son dönemlerde Türkiye ve Küba başta turizm ve enerji sektörlerinde işbirliği niyet beyanlarını açıkladı. Nitekim İzmir Enternasyonal Fuarı’nın Özel Konuğu olan Küba’nın Ankara Büyükelçisi Dr. Alejandro F. Diaz Palacios, beraberindeki heyet ve 15 firma temsilcisiyle Ege İhracatçı Birliklerini ziyaret etti.

Küba’da Türk dizilerinin çok popüler olduğunu, Türk kültürünü ve Türk ürünlerini bildiklerini ve sevdiklerini söyleyen Büyükelçi Palacios, ”İki ülke arasındaki ilişkiler 2022 yılında Küba Başbakan Yardımcısı Ricardo Cabrias Ruiz’in ziyaretiyle ivme kazandı. 2024 yılı Mart ayında iki ülke arasında dört anlaşma imzaladık. Bu anlaşmalardan birisinde iki ülke arasındaki çifte vergilendirme ortadan kaldırıldı. İki ülke merkez bankaları arasında anlaşma imzalandı. Bu toplantı son 2 yıldır yaptığımız çalışmaların sonucunda gelişti.  Ancak ekonomik ilişkilerimiz halen düşük. Gelişsin istiyoruz. İzmir Enternasyonal Fuarı’na Küba’nın dış ticaretinin yüzde 30’unu temsil eden firmalarla katıldık. Türk ürünlerinin Küba’da karşılığı var ama Avrupalı distribütörler aracılığıyla geliyor. Buraya Türk üreticileriyle tanışmaya geldik. Türkiye’den bir iş insanları heyetini de Küba’ya davet ediyoruz. Bu toplantının çıktısı iki ülke arasında doğrudan ticaret yapmak olacak. Türk firmaları Küba’ya gelip üretim yapıp buradan Latin Amerika pazarına açılabilir” diye konuştu.

Eskinazi: “Küba’nın İzmir ziyaretinin doğrudan ticaretin yolunu açmasını diliyoruz”

Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, Türk ihracatçılarının Küba’ya ihracat yaptığını ancak bu ihracatın İspanyol distribütörler aracılığıyla olduğunu, İspanyol distribütörler yerine Türk firmalarından ithalat yapmalarını istediklerini, Küba heyetinin İzmir ziyaretinin Türk ürünlerinin Küba’ya doğrudan satışıyla ilgili bir yol açmasını umduklarını dile getirdi.

Türkiye’nin 2024 yılının Ocak – Ağustos döneminde Küba’ya ihracatının yüzde 300’lük artışla 29 milyon dolardan 88 milyon dolara çıktığı bilgisini veren Eskinazi, ”Türkiye ile Küba arasındaki dış ticaretin artması için 2025 yılında Küba’nın Başkenti Havana’da düzenlenen fuara Türk ihracatçılarının katılımı için çalışma yapacağız” şeklinde konuştu.

Ticaret Hacmi Geçen Yıl Kısmi Artış Gösterdi

Türkiye ve Küba, dostane ilişkilerini özellikle 1990’lı yıllardan bu yana ekonomik işbirliği ile güçlendiriyor. Ancak bu ekonomik işbirliği henüz yeterli düzeyde değil.

Örneğin 2023 yılında Türkiye ile Küba arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 50 milyon dolara ulaştı. Türkiye, Küba’ya özellikle inşaat malzemeleri, gıda ürünleri ve tekstil ihraç ederken, Küba’dan da tütün, şeker ve ilaç ithalatı yapıyor.

Son dönemde turizm ve enerji sektörleri yanında Türkiye, Küba’da otel ve turizm altyapısına yatırım yapmayı planlarken, Küba da yenilenebilir enerji kaynakları konusunda Türkiye ile işbirliği yapmayı gündemine aldı.

Ertan: “Merkez Bankaları karşılıklı hesap açarak ticaretin yolunu açabilir”

Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Yalçın Ertan, 1980’li yıllarda Türkiye’nin İran ve Irak’la ticaret yaparken merkez bankalarının karşılıklı bir hesap açtığını, iki ülke ihracatçılarının yaptığı mal ticaretinin 6 aylık periyotlarda mahsuplaşma yöntemiyle ilerlendiğini, aynı yöntemin günümüzde Küba ile Türkiye Merkez Bankalarının karşılıklı açacakları hesaplarla uygulanabileceğinin altını çizdi.

Türk halkının Küba’ya sempati duyduğunu iki ülkenin direkt ticari ilişki içinde olması gerektiğini ifade eden Ertan; ”Biz Küba’dan hurda demir ve hbi (sıcak briketlenmiş demir-hot briquetted iron) alıyoruz. Küba bizden demir alıyor. Biz İtalyan firmaları aracılığıyla alırken, Kübalılar İspanyol firmaları aracılığıyla alıyor. Bankacılık ödeme sistemlerinin çözüme kavuşmasıyla direkt ticaret yoluna gideriz” diye görüş belirtti.

Işık; “Küba’nın gıda ambarı olmak istiyoruz”

Türkiye’nin yıllık 31 milyar dolar gıda ürünleri ihraç ettiği bilgisini veren Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Ürünler Koordinatörü ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, Türkiye’nin çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incir üretim ve ihracatında dünya lideri olduğunu Küba’ya daha fazla gıda ürünleri ihraç etmek istediklerini kaydetti. Işık, ”Küba’da Türk dizilerinin popüler olduğunu biliyoruz. Türk dizilerini izlerken, Dünya Sağlık Örgütü’nün sağlıklı atıştırmalık olarak tanımladığı Türk kuru meyvelerini tüketmenizi öneriyoruz. Küba’nın gıda ambarı olmak istiyoruz” dedi.

Girit: “Küba’nın protein ihtiyacını karşılamaya talibiz”

Türkiye’nin 4 mevsim yaşanan bir habibata sahip olduğunu, hayvansal mamullerin üretiminde her kategoride dünyada ilk 10 ülke arasında yer aldığını aktaran Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, levrek, çipura, Türk somonu, çam balı ve çiçek balı, süt ürünleri başta olmak üzere su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörü olarak yıllık 4,3 milyar dolar ihracat yaptıklarını, Küba’nın protein ihtiyacını karşılamaya hazır olduklarını ifade etti.

Güngör: “Küba mobilya ihtiyacını Türkiye’den karşılayabilir”

Türkiye’nin mobilya kağıt ve orman ürünleri sektöründe güçlü bir üretici ve ihracatçı olduğu, mobilya ihracatında dünyada 8. Sırada yer aldıkları bilgisini veren Ege Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Hikmet Güngör, Küba’nın mobilya ihtiyacını sağlayacak güçte olduklarını, Küba ile karşılıklı ticareti geliştirmek istediklerini söyledi.

Ege İhracatçı Birlikleri organizasyonunda 22 Türk firmasıyla 15 Kübalı firma arasında 100’den fazla ikili iş görüşmesi yapıldı.